در سرتاسر جهان سه روش به صورت معمول تر برای ساخت، ساختمان وجود دارد. یک، ساخت با مصالح بنایی، دو، ساخت ساختمان با اسکلت فولادی و روش سوم ساختمان سازی با اسکلت بتنی، برای ساختمان سازی رواج بیشتری دارند. در ایران هم این سه روش در بیشتر ساخت و ساز پروژه های عمرانی به کاربرده می شوند. حال این سوال پیش می آید که تفاوت بین اسکلت فولادی و بتنی در چیست؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم برای انتخاب نوع اسکلت در ساختمان سازی عوامل زیادی تاثیر گذار هستند. از جمله عوامل مهم برای انتخاب نوع اسکلت، شرایط اقلیمی منطقه یعنی میزان بارندگی، خشکی و گرما است. از دیگر عوامل مهمی که بر انتخاب فولادی و بتنی بودن اسکلت موثر است، زلزله خیز بودن منطقه است.

پس اگر می خواهید با اسکلت مناسب ساختمان منطقه خود و مزایا و معایب آن ها آشنا شوید، تا انتهای مطلب همراه آرتا پارسیان، بانک اطلاعات پروژه های در حال ساخت کشور مانند پروژه های در حال ساخت تهران باشید.

اسکلت فولادی

در سازه فولادی از انواع تیرآهن و مقاطع فلزی به خصوص فولاد استفاده می شود. فولاد، یک آلیاژ کاربردی در ساختمان است، که از آهن، کربن و دیگر عناصر ساخته شده است. جالب است بدانید که فولاد بسته به ترکیب شیمیایی که دارد به دسته های فولاد سبک، کربن متوسط، کربن بالا و کم آلیاژ دسته بندی می شود. نکته حائز اهمیت در اسکلت فولادی این است که، شاکله ساختمان به واسطه تیرآهن تشکیل می شود. برخی از مقاطع فولادی باید ابتدا با جوشکاری به یک دیگر متصل شوند تا بتوانند ستون های مقاومی را بسازند. سپس باتوجه به روندی که مهندس ساختمان در نظر گرفته و با کمک جرثقیل، این مقاطع به صورت افقی یا عمودی به هم جوش خورده و متصل می شوند، که همین امر در کل، اسکلت ساختمان را تشکیل می دهد.

در نتیجه برای طراحی سازه های فولادی باید تمامی مقاطعی که از فولاد تشکیل شده اند، طراحی شوند. از جمله تیرها، ستون ها، مهاربندها، سقف کامپوزیت و عرشه فولادی، حتی دیوارهای برشی فولادی هم نیاز به طراحی دارند.

مزایای استفاده از اسکلت فولادی

• سرعت ساخت آن ها بسیار بالا است. حتی بسیاری از آن ها در کارخانه قابل آماده سازی هستند.
• امکان تعمیر، بازسازی و مقاوم سازی در آن ها وجود دارد.
• نصب این اسکلت ها سریع تر است.
• به دلیل انعطاف پذیری بالا در برابر نیروهای دینامیکی از قبیل باد و زلزله مقاوم تر هستند.
• امکان شکل دهی و تقویت در اسکلت های فولادی وجود دارد.
• برای اتصال قطعات اسکلت های فولادی روش های گوناگونی وجود دارد.
• فولاد، قابل بازیافت بوده و برای ساخت قطعات بازیافتی یک سوم یک قطعه جدید نیاز به انرژی دارد.

معایب استفاده از اسکلت فولادی

• هزینه اجرا در اسکلت های فولادی بالاتر است.
• برای اجرا نیاز به استاد کار و کارگران با تجربه و ماهر دارد.
• جوشکاری و ایجاد اتصالات از دشواری زیادی برخوردار است.
• در صورت تماس طولانی با هوای آزاد دچار زنگ زدگی خواهد شد.
• در برابر اشتعال و حریق مقاومت کمتری دارد.

اسکلت بتنی

اسکلت بتنی همان طور که از نامش مشخص است، به سازه ای اطلاق می شود که اسکلت آن از بتن آرمه تشکیل شده باشد. بتن آرمه در برگیرنده سیمان، شن، ماسه، فولاد، کاشت میلگرد و یا آجدار است. لازم به ذکر است که بگوییم در این اسکلت، مهندس طراح سازه بتنی برای طراحی آن، یک عمر معینی را مشخص می کند. به همین دلیل اسکلت های بتنی به صورت عمری طراحی و ساخته می شوند. به طورمثال یک اسکلت بتنی برای طول عمر 80 سال طراحی می شود.

اما در مجموع برای ساخت این اسکلت از میلگرد برای مسلح کردن بتن استفاده می شود. در اصل میلگرد برای مسلح کردن پی ساختمان و ستون کاربرد دارد. بتن به دلیل مقاومت فشاری عالی و مقاومت کششی پایین، در برابر زلزله زیاد مقاوم نیست، که همین امر لزوم وجود میلگرد در سازه را نشان می دهد. به طور معمول از اسکلت بتنی برای ساخت پل، تونل و ساختمان های کوچک استفاده می شود.

مزایای استفاده از اسکلت بتنی

• مقاومت بالا در برابر حریق. (یک الی شش ساعت در برابر اشتعال مقاوم است.)
• میلگرد شکل پذیرتر بوده و امکان قالب گیری بتن با اشکال مختلف وجود دارد.
• در برابر شرایط مختلف اقلیمی مقاومت بالاتری دارد.
• امکان دسترسی به مصالحی مانند سیمان و ماسه بهتر است.
• هزینه اجرا این اسکلت در مقایسه با اسکلت فولادی کمتر است.

معایب استفاده از اسکلت بتنی

• آرماتور بندی و قالب بندی زمان بر است.
• وزن این اسکلت در مقایسه با اسکلت فولادی بالاتر است.
• این اسکلت برای سازه های مرتفع، اصلا گزینه خوبی نیست.
• دخیل شدن عوامل خارجی باعث ناهمگنی خواص بتن ها خواهد شد.
• برای ساخت بتن و بتن ریزی باید دقت و مهارت بالا باشد تا از احتمال بروز خطا کاسته شود.
• در این اسکلت امکان ترک خوردگی، انقباض و شکنندگی وجود دارد.

جمع بندی

به طور کلی باید بگوییم که اسکلت بتنی اجرای ساده تری در مقابل اسکلت فولادی دارد. چرا که یک اسکلت فولادی برای اجرا نیاز به طراحی دقیق، برشکاری با دقت، جوشکاری اصولی و حمل و نقل با کیفیت دارد. در مجموع باید بگوییم که شناخت مزایا و معایب دو اسکلت بتنی و فولادی برای تخمین زمان و هزینه پروژه بسیار مفید است. پس این پیمانکار و مهندس است که باید با توجه به پارامترهای مد نظر بهترین اسکلت را برای ساختمان برگزیند.

وب سایت آرتا پارسیان، بانک اطلاعات صنعت ساختمان با جمع آوری بانک اطلاعات پیمانکاران ساختمان اصفهان به شرکت های فعال در زمینه مصالح ساختمانی کمک می کند تا به راحتی با مشتریان و جامعه هدف خود ارتباط برقرار کنند.